Việc đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đối với dự án khách sạn đang trở thành một yêu cầu bắt buộc ngày càng quan trọng tại Việt Nam. Không chỉ giúp các dự án dịch vụ, xây dựng khách sạn tuân thủ quy định pháp luật, báo cáo ĐTM còn đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo phát triển bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường xung quanh. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về quy định, quy trình lập và thực hiện ĐTM cho các dự án khách sạn theo luật mới nhất.
1. Tổng quan về đánh giá tác động môi trường cho dự án khách sạn
1.1. Khái niệm và căn cứ pháp lý
Theo Khoản 7 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020: “Đánh giá tác động môi trường là quá trình phân tích, đánh giá, nhận dạng, dự báo tác động đến môi trường của dự án đầu tư và đưa ra biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường”.
Việc lập báo cáo ĐTM cho dự án khách sạn được thực hiện dựa trên các căn cứ pháp lý sau:
- Luật Bảo vệ môi trường 2020 (có hiệu lực từ 01/01/2022)
- Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường
- Thông tư 02/2022/TT-BTNMT quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường
1.2. Vai trò và tầm quan trọng
Báo cáo ĐTM cho dự án khách sạn có những vai trò quan trọng sau:
- Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Việc lập báo cáo ĐTM là yêu cầu bắt buộc theo quy định của pháp luật hiện hành, giúp dự án được cấp phép xây dựng và hoạt động.
- Nhận diện và giảm thiểu tác động môi trường: Giúp chủ đầu tư xác định rõ các nguồn gây ô nhiễm tiềm tàng từ hoạt động xây dựng và vận hành khách sạn, từ đó đề xuất biện pháp giảm thiểu hiệu quả.
- Tối ưu hóa thiết kế và vận hành: Giai đoạn lập ĐTM cung cấp cơ hội để điều chỉnh thiết kế, công nghệ và quy trình vận hành, giúp tiết kiệm chi phí dài hạn.
- Cải thiện hình ảnh doanh nghiệp: Việc chú trọng bảo vệ môi trường giúp nâng cao uy tín của khách sạn, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng về du lịch xanh, du lịch bền vững.
2. Các dự án khách sạn phải thực hiện đánh giá tác động môi trường
Theo quy định tại Điều 28 và Điều 30 Luật Bảo vệ môi trường 2020, cũng như các Phụ lục III, IV và V của Nghị định 08/2022/NĐ-CP, dự án khách sạn thuộc diện phải thực hiện ĐTM tùy theo quy mô, vị trí và mức độ nhạy cảm về môi trường:
2.1. Dự án khách sạn thuộc nhóm I (phải thực hiện ĐTM)
- Khách sạn có quy mô lớn (từ 100 ha trở lên), thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ
- Khách sạn có vị trí nằm trong hoặc gần khu bảo tồn thiên nhiên, di sản thiên nhiên, khu dự trữ sinh quyển, vùng đất ngập nước quan trọng, rừng tự nhiên, rừng phòng hộ với quy mô sử dụng đất từ 5 ha trở lên
- Khách sạn có vị trí nằm trong khu di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia, quốc gia đặc biệt với diện tích từ 2 ha trở lên
- Khách sạn có phát sinh nước thải từ 3.000 m³/ngày đêm trở lên
2.2. Dự án khách sạn thuộc nhóm II (phải thực hiện ĐTM)
- Khách sạn có quy mô trung bình (từ 50 ha đến dưới 100 ha)
- Khách sạn nằm trong khu di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia, quốc gia đặc biệt với diện tích dưới 2 ha
- Khách sạn có phát sinh nước thải từ 500 đến dưới 3.000 m³/ngày đêm
2.3. Dự án khách sạn thuộc nhóm III (thực hiện đăng ký môi trường)
- Khách sạn có quy mô nhỏ, không thuộc các trường hợp nêu trên
- Khách sạn có phát sinh nước thải, bụi, khí thải cần xử lý hoặc phát sinh chất thải nguy hại cần quản lý
3. Thời điểm lập báo cáo ĐTM khách sạn
Theo Điều 31 Luật Bảo vệ môi trường 2020:
“Đánh giá tác động môi trường được thực hiện đồng thời với quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc tài liệu tương đương với báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án. Kết quả đánh giá tác động môi trường được thể hiện bằng báo cáo đánh giá tác động môi trường. Mỗi dự án đầu tư lập một báo cáo đánh giá tác động môi trường.”
Điều này có nghĩa rằng báo cáo ĐTM phải được lập và phê duyệt trước khi dự án khách sạn được cấp phép xây dựng. Đây là một bước quan trọng trong quy trình đầu tư xây dựng, không thể bỏ qua hoặc thực hiện sau khi dự án đã được triển khai.
4. Nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường khách sạn
Theo Khoản 1, Điều 32 Luật BVMT 2020, nội dung chính của báo cáo đánh giá tác động môi trường cho dự án khách sạn bao gồm:
4.1. Thông tin cơ bản về dự án
- Xuất xứ của dự án, chủ đầu tư, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt
- Sự phù hợp của dự án với quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh
- Đánh giá việc lựa chọn công nghệ, hạng mục công trình có khả năng tác động xấu đến môi trường
4.2. Điều kiện môi trường khu vực dự án
- Điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội, đa dạng sinh học
- Đánh giá hiện trạng môi trường (không khí, nước, đất…)
- Nhận dạng các đối tượng bị tác động, yếu tố nhạy cảm về môi trường
- Thuyết minh sự phù hợp của địa điểm lựa chọn thực hiện dự án
4.3. Đánh giá tác động môi trường
- Nhận dạng, đánh giá, dự báo các tác động môi trường trong từng giai đoạn của dự án
- Xác định quy mô, tính chất của chất thải phát sinh (nước thải, khí thải, chất thải rắn)
- Đánh giá tác động đến đa dạng sinh học, di sản thiên nhiên, di tích lịch sử – văn hóa
- Nhận dạng, đánh giá sự cố môi trường có thể xảy ra
4.4. Biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực
- Công trình, biện pháp thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải
- Biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực khác
- Phương án cải tạo, phục hồi môi trường (nếu có)
- Phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường
4.5. Quản lý và giám sát môi trường
- Chương trình quản lý môi trường
- Chương trình giám sát môi trường định kỳ
- Kết quả tham vấn cộng đồng và các bên liên quan
- Kết luận, kiến nghị và cam kết của chủ đầu tư
5. Quy trình lập báo cáo ĐTM cho dự án khách sạn
Quy trình lập báo cáo ĐTM cho dự án khách sạn thường được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Thu thập thông tin và khảo sát
- Thu thập tài liệu, giấy tờ pháp lý liên quan đến dự án
- Khảo sát điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của khu vực dự án
- Lấy mẫu và phân tích các thông số môi trường hiện trạng
Bước 2: Nhận diện và đánh giá tác động
- Xác định các nguồn gây ô nhiễm từ hoạt động xây dựng và vận hành khách sạn
- Đánh giá mức độ ảnh hưởng đến môi trường và cộng đồng xung quanh
- Dự báo các sự cố môi trường có thể xảy ra
Bước 3: Đề xuất biện pháp giảm thiểu
- Xây dựng các biện pháp giảm thiểu tác động trong giai đoạn xây dựng
- Đề xuất hệ thống xử lý nước thải, khí thải, quản lý chất thải rắn cho giai đoạn vận hành
- Thiết kế phương án phòng ngừa và ứng phó sự cố
Bước 4: Tham vấn cộng đồng
- Tổ chức tham vấn ý kiến của UBND xã/phường và cộng đồng dân cư chịu tác động
- Ghi nhận và phân tích các ý kiến đóng góp
- Điều chỉnh báo cáo ĐTM dựa trên kết quả tham vấn
Bước 5: Hoàn thiện và nộp báo cáo
- Hoàn thiện nội dung báo cáo ĐTM theo quy định
- Nộp hồ sơ lên cơ quan có thẩm quyền (Sở Tài nguyên và Môi trường hoặc Bộ Tài nguyên và Môi trường, tùy theo quy mô dự án)
Bước 6: Thẩm định và phê duyệt
- Cơ quan thẩm quyền thành lập hội đồng thẩm định
- Chủ đầu tư trình bày báo cáo ĐTM trước hội đồng
- Chỉnh sửa, bổ sung báo cáo theo yêu cầu của hội đồng thẩm định
- Nhận quyết định phê duyệt báo cáo ĐTM
6. Các yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường đối với khách sạn
6.1. Hệ thống xử lý nước thải
Theo QCVN 14:2008/BTNMT, nước thải từ khách sạn phải được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường. Hệ thống xử lý nước thải của khách sạn thường bao gồm:
- Hệ thống thu gom nước thải tách biệt với hệ thống thoát nước mưa
- Hệ thống xử lý nước thải tập trung sử dụng công nghệ phù hợp (Bể tự hoại cải tiến, công nghệ AAO, MBBR hoặc MBR)
- Hệ thống quan trắc nước thải tự động (đối với khách sạn quy mô lớn)
6.2. Quản lý chất thải rắn
- Bố trí khu vực lưu giữ chất thải rắn sinh hoạt, chất thải nguy hại tách biệt
- Thực hiện phân loại chất thải tại nguồn theo quy định
- Ký hợp đồng với đơn vị có chức năng để thu gom, vận chuyển và xử lý
6.3. Kiểm soát ô nhiễm không khí và tiếng ồn
- Lắp đặt hệ thống xử lý khí thải từ khu vực bếp, nhà hàng, máy phát điện
- Áp dụng biện pháp giảm thiểu tiếng ồn từ các thiết bị cơ khí như máy phát điện, hệ thống điều hòa
- Tuân thủ các quy chuẩn về tiếng ồn theo QCVN 26:2010/BTNMT
6.4. Chương trình quan trắc môi trường
Khách sạn cần thực hiện chương trình quan trắc môi trường định kỳ:
- Quan trắc nước thải: 3 tháng/lần
- Quan trắc không khí: 6 tháng/lần
- Quan trắc chất thải rắn: hàng tháng
7. Lợi ích khi thực hiện tốt ĐTM cho dự án khách sạn
7.1. Lợi ích về mặt pháp lý
- Đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường
- Tránh bị xử phạt hành chính hoặc đình chỉ hoạt động
- Tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc xin cấp các giấy phép khác
7.2. Lợi ích về kinh tế
- Tối ưu hóa thiết kế, tiết kiệm chi phí xây dựng và vận hành dài hạn
- Giảm chi phí xử lý sự cố môi trường không lường trước
- Nâng cao giá trị thương hiệu, thu hút phân khúc khách hàng quan tâm đến du lịch bền vững
7.3. Lợi ích về môi trường và xã hội
- Giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên và cộng đồng xung quanh
- Góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên
- Nâng cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp
8. Kết luận
Đánh giá tác động môi trường là một bước quan trọng không thể thiếu trong quá trình phát triển dự án khách sạn. Việc tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Nghị định 08/2022/NĐ-CP không chỉ giúp dự án được cấp phép suôn sẻ mà còn đem lại nhiều lợi ích lâu dài về kinh tế, môi trường và xã hội.
Với sự phức tạp ngày càng tăng của các quy định pháp luật về môi trường, việc thuê đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để lập báo cáo ĐTM là một lựa chọn thông minh giúp tiết kiệm thời gian, đảm bảo chất lượng và tối ưu chi phí.
ARES tự hào là đơn vị tư vấn môi trường với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, luôn sẵn sàng hỗ trợ quý doanh nghiệp trong việc lập báo cáo đánh giá tác động môi trường cho các dự án khách sạn và dự án dịch vụ khác một cách chuyên nghiệp, đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp lý hiện hành.
